Własne mapy w aplikacji RunCalc

W czasie wielu wycieczek biegowych i zawodów ciężko by mi było obejść się bez mapy. Do tej pory musiałem się posiłkować wydawnictwami papierowymi, co nie jest specjalnie wygodne. Zanim udało mi się wyjąć i rozwinąć mapę oraz sprawdzić gdzie jestem, mijało sporo czasu. Potem trzeba było ją złożyć i schować z powrotem. Przerwy w biegu były uciążliwe, a przy wielokrotnym powtarzaniu tych czynności w górskich warunkach, mapy bardzo szybko się niszczyły.

Znacznie wygodniejsze wydawało mi się korzystanie z urządzenia z GPS, do którego można było zakupić mapy elektroniczne. Stwierdziłem jednak, że będę z tego korzystał tylko sporadycznie i nie zdecydowałem się na zakup. Kiedy w 2010 roku przeprowadziłem się w Beskidy i stałem się posiadaczem telefonu komórkowego obsługującego Java, ponownie zainteresowałem się tym tematem. Przepustowość Internetu dostępnego przez komórkę pozwalała już na nawigację na mapach dostępnych on-line, ale to rozwiązanie nie sprawdza się w górach ze względu na problemy z zasięgiem. Na rynku były już dostępne aplikacje na telefon, do których można było kupić i załadować mapy, a potem korzystać z nich w czasie wycieczek. Stwierdziłem jednak, że sam stworzę funkcjonalność w aplikacji RunCalc, która zapewni mi pomoc nawigacyjną na szlakach.

Nawigacja w aplikacji RunCalc jest oparta o mapy rastrowe, czyli najprościej mówiąc - obrazki z mapami. Zaleta tego rozwiązania jest taka, że mapę może przygotować praktycznie każdy. Wystarczy zeskanować wersję papierową, zrobić zrzut z ekranu mapy elektronicznej (PrtScr) i go obrobić lub np. pobrać obrazek z trasą biegu ze strony organizatora zawodów. Pliki obrazków z mapami gór można również kupić w sieci. Polecam strony wydawnictw Compass i Sygnatura.

RunCalc akceptuje wszystkie popularne formaty plików graficznych jak .jpg, .png, .bmp. Obrazek nie powinien być zbyt duży, żeby aplikacja nie miała problemów z jego obsługą. Sugerowany rozmiar to około 1 MB, rozdzielczość 1200x1200 pikseli.

Od wersji 4:46 skalibrowane mapy można importować bezpośrednio z serwera. Wystarczy wejść na listę map, wybrać z menu kontekstowego (przeważnie przycisk w prawym lub lewym dolnym rogu, czasem trzeba go chwilę przytrzymać, w niektórych przypadkach jest to ikona z trzema kółeczkami) opcję Import (jest dostępna przy włączonym Internecie w ustawieniach), a następnie wprowadzić identyfikator mapy z serwera. Skalibrowana mapa ściągnie się automatycznie na telefon i można z niej potem korzystać offline. Na serwerze dostępne są mapy udostępniane w Internecie, np. trasy znanych biegów ultra.

Jeżeli definiujemy mapę samemu, to plik z obrazkiem należy wgrać do telefonu komórkowego. Można to zrobić przy pomocy kabla, przez Bluetooth, a jeżeli obrazek jest dostępny w sieci, to można go po prostu pobrać przez przeglądarkę w telefonie. W przypadku wersji Java należy zapamiętać ścieżkę i nazwę pliku, bo potem trzeba się do niej odwołać w konfiguracji mapy w aplikacji. W wersji Android obrazek z mapą należy wgrać do katalogu RunCalc w pamięci telefonu, a w tytule podać jedynie nazwę pliku, np. "Tatry.jpg".

Jeżeli mamy już obrazek z mapą, to trzeba go jeszcze osadzić w konkretnej lokalizacji. W RunCalc robi się to przez podanie współrzędnych lewego górnego (NW) oraz prawego dolnego rogu mapy (SE). Ja do poznania tych współrzędnych wykorzystuję przeważnie mapy Google. Znajduję na nich punkt, który odpowiada rogowi mojej obrazkowej mapy, klikam prawym przyciskiem myszki i wybieram Co tu jest?. Wyświetlone współrzędne należy przepisać do danych mapy w komórce.

Posłużyłem się przykładem mapy trasy zawodów dostarczonej przez organizatora Beskidy Ultra Trail 60 km. Lewy górny róg mapy znajduje się w Świętoszówce, dokładnie w miejscu, gdzie ulica Szkolna łączy się z drogą S1 Bielsko-Biała - Cieszyn. Sprawdzam współrzędne geograficzne tego miejsca.

Z prawym dolnym rogiem jest problem, bo wypada w środku lasu. W tej sytuacji szerokość geograficzną pobieram z charakterystycznego punktu na dole mapy, który znajduje się w Wiśle, a długość - z punktu w Lipowej. Dzięki temu, precyzyjnie określam obie współrzędne geograficzne narożnego punktu.

Jeżeli mamy dostępny duży obrazek mapy, który ma naniesioną siatkę katrograficzną, to najlepiej wyciąć z niego fragment po liniach siatki. Można to precyzyjnie zrobić np. przy pomocy narzędzia wycinania w Paint. Dzięki takiemu rozwiązaniu będziemy znali dokładnie współrzędne geograficzne mapy. Przy ich wprowadzaniu należy pamiętać o konwersji minut (1/60 stopnia) na ułamek dziesiętny. Przykładowo, 18st59' = 18 + 59/60 = 18,983333 i to tę liczbę podajemy w parametrach mapy.

Do definiowania nowej mapy przechodzimy z menu głównego Mapy, wybieramy przycisk opcji (patrz wyżej opis importu) i klikamy Nowa. Formularz definiowania mapy w RunCalc składa się z 5 pól: nazwy pliku (uwaga: od wersji 4:41 pliki map należy umieszczać w katalogu RunCalc, wcześniej trzeba było podawać pełną ścieżkę), współrzędnych NW (2 pola) i współrzędnych SE (2 pola). Definicja mapy jest trwale zapisywana w pamięci urządzenia. Możemy zdefiniować dowolną ilość map, wszystkie są dostępne na liście, można się między nimi przełączać (np. kiedy przebiegniemy z obszaru jednej mapy na inną).

Od wersji 4:47 dostępna jest opcja symulacji położenia (menu GPS -> Symulacja), dzięki czemu można między innymi zweryfikować, czy mapa została dobrze skalibrowana (czy symulowane współrzędne są właściwie odzwierciedlone w obszarze mapy).

Kliknięcie w mapę na liście powoduje automatyczne otwarcie stopera RunCalc z widokiem trasy. Jeżeli znajdujemy się w obszarze mapy, powinniśmy zobaczyć naszą pozycję na jej tle. Możemy przybliżać i oddalać widok. W wersji na Androida robi się to przez przesuwanie dolnej części ekranu w prawo lub w lewo. Przesunięcia w górnej części ekranu powodują zmianę ekranów stopera.

Może się zdarzyć, że musimy skorygować ustawienia wcześniej przygotowanej mapy. Ja tak miałem w przypadku zamieszczonego wyżej przykładu, bo nie wziąłem pod uwagę, że mapa ma dodatkową cienką ramkę i widok mojego położenia był przez to lekko przesunięty. Korekty można szybko dokonać wchodząc ponownie w szczegóły mapy (opcja Szczegóły na liście map).

Ciekawą opcją jest możliwość łączenia widoku obrazka z innymi funkcjonalnościami RunCalc. Na mapie pokazuje się przebiegnięta przez nas do tej pory trasa, ale możemy również wyświetlić trasę docelową (o ile została wcześniej zdefiniowana). Więcej na ten temat można przeczytać w tym artykule.

Idealnym rozwiązaniem przed zawodami ultra jest wczytanie do RunCalc obrazka z mapą dostarczoną przez organizatora, zaimportowanie do aplikacji trasy docelowej oraz bazy szczytów z pobliskich pasm górskich (więcej w tym artykule). Może nas to uratować, kiedy zgubimy trasę w czasie zawodów. Zorientujemy się nie tylko w którym kierunku biec, ale będziemy mieli również informację o topografii terenu, która jest kluczowa w przypadku zawodów w górach.

Jak jeszcze można wykorzystać tę funkcjonalność? Ja bawiłem się w ten sposób, że wczytałem do urządzenia mapę centrum Bielska-Białej z 1915 roku. Wtedy miasto nazywało się Bielitz, a nazwy wszystkich ulic i budynków były po niemiecku. Przez 100 lat nie tylko to się zmieniło. Niektóre ulice mają inny przebieg, pojawiły się nowe mosty, niektóre zniknęły. Biegnąc po centrum miasta można zerkać co jakiś czas na ekran telefonu i patrzeć jak kiedyś nazywała się dana ulica i np. że zaznaczonej kamienicy już nie ma. To my decydujemy o tym, jak wygląda nasza mapa. W najprostszym narzędziu typu Paint możemy nanieść na nią punkty, które chcielibyśmy odwiedzić w czasie biegu. Możliwości jest mnóstwo :-)